Nếu bạn đang gặp các sự cố như nguồn không lên, không có đèn báo, đèn nguồn nhấp nháy hoặc đổi màu bất thường thì đó thường là lỗi mất nguồn. Bài viết này sẽ hướng dẫn các bạn nguyên nhân lỗi, vị trí lỗi và cách khắc phục các sự cố thường gặp của khối nguồn xung.
Bệnh 1: Không có đèn báo nguồn, không có điện áp ra.
Hiện tượng: Bật công tắc, không có đèn báo nguồn
Nguyên nhân: Hiện tượng này do một trong hai nguyên nhân sau:
Mosfet hoặc IC nguồn chập, cháy cầu chì, mất 300V
300V còn lại trên tụ lọc nguồn chính, mất dao động, đèn nguồn không hoạt động.
Kiểm tra :
Quan sát:
-
- Bạn có nhận thấy cầu chì không? Nếu cầu chì xì và cháy đen là dấu hiệu chập đèn nguồn (hoặc IC nguồn).
- Nếu cầu chì không bị nổ là dấu hiệu nguồn điện không bị chập, bị mất nguồn.
Đo kiểm tra trở kháng:
-
- Lưu ý trước khi đo cần rút nguồn điện trên tụ để tránh điện áp dư làm hỏng công tơ, bạn nên dùng mỏ hàn để thoát điện, không đoản điện trực tiếp.
- Chuyển đồng hồ sang thang x1Ω để đo vào hai đầu tụ lọc nguồn, đảo chiều que đo hai lần và xem kết quả.
Phép đo cho thấy trở kháng bình thường
Nếu đo, trở kháng là bình thường.
-
- Đo ở hai đầu tụ lọc nguồn, đặt ngược que đo hai chiều, nếu kết quả đo một chiều kim không lên, kim một chiều lên như trên là trở kháng bình thường.
=> Trở kháng bình thường (nghĩa là đèn nguồn sẽ không hỏng)
=> Nếu đèn nguồn không bị hỏng là do một trong các nguyên nhân sau:
– Kháng chiến đột phá
– Diode gim zener ở chân Vcc (nếu có) bị chập
– lỏng chân dao động IC
– Hỏng IC dao động.
Nếu trở kháng bị ngắn mạch.
+ Đó là trường hợp bạn đo hai đầu tụ lọc nguồn thấy cả hai chiều kim đo lên = 0Ω.
+> Trở kháng ngắn mạch là do chập Mosfet hoặc IC nguồn.
=> Trường hợp này thường dẫn đến nổ cầu chì và hỏng cầu Diode chỉnh lưu đầu vào, hỏng điện trở xung quanh đèn Mosfet.
Các bước sửa chữa
a) Nguồn dùng IC dao động & Mosfet bạn sửa như sau
Bạn đưa con trỏ chuột vào sơ đồ để xem chú thích
Trường hợp: Đèn nguồn không bị chập, mất nguồn và lên xuống thất thường.
Tạm thời tháo đèn Mosfet
Bật nguồn và kiểm tra các chế độ điện áp sau:
Đo trên tụ lọc xem có 300VDC không?
=> Nếu không, bạn cần xem lại cầu chì, cầu diode và điện trở hạn dòng
Đo chân Vcc cho IC dao động xem có 12V không?
=> Nếu không được thì bạn xem lại điện trở mồi hoặc mạch cấp nguồn cho chân Vcc, nếu mạch tốt thì thay IC dao động.
Nếu ở chân 7 có Vcc12V thì đo ở chân G xem có dao động không?
=> Nếu đo vào khoảng 2VDC hoặc 4VAC và kim dao động như hình bên => nguồn có dao động.
Nếu không thấy dao động như trên thì bạn thay IC dao động.
Chỉ khi có dao động như trên bạn mới lắp Mosfet
Lưu ý: Khi hàn Mosfet bạn phải hút hết điện trên tụ, nếu vẫn còn điện tích trên tụ có thể làm hỏng Mosfet khi bạn đang hàn các chân.
=> Nếu có dao động mà Mosfet nguồn vẫn không chạy thì cần kiểm tra lại các tải xem có bị chập không? Đo và kiểm tra tải bằng thang x1Ω trên các tụ lọc đầu ra.
Trường hợp: Chập điện, nổ cầu chì.
Thiệt hại do:
– Do đế đèn bị lỏng
– Do tải ngắn
=> Khi đoản mạch nguồn thường kéo theo> Nổ cầu chì, chập các diode chỉnh lưu, IC dao động, đứt các điện trở xung quanh Mosfet nên bạn cần làm theo các bước sau:
Xóa Mosfet khỏi nguồn
Thay cầu chì, thay Diode, sứ R nếu thấy hư hỏng.
Bật nguồn và kiểm tra xem có 300VDC trên tụ lọc chính hay không? sau đó nhớ xả điện tích trên tụ điện.
Kiểm tra và thay thế các điện trở xung quanh Mosfet như R4, R5, R6 nếu bị hỏng.
Thay IC dao động KA3842 mới
Đo ở chân G xem có hết dao động không?
Bạn đo chân G thấy còn khoảng 2VDC hoặc 4VAC và kim dao động như trên là IC đã dao động.
Nếu không có dao động, bạn cần kiểm tra chân Vcc (7) xem có 12V không?
Chỉ khi có dao động như trên bạn mới lắp Mosfet
Lưu ý: Khi hàn Mosfet bạn phải hút hết điện trên tụ, nếu vẫn còn điện tích trên tụ có thể làm hỏng Mosfet khi bạn đang hàn các chân.
=> Nếu có dao động mà Mosfet nguồn vẫn không chạy thì cần kiểm tra lại các tải xem có bị chập không? Đo và kiểm tra tải bằng thang x1Ω trên các tụ lọc đầu ra.
b) Các bước sửa chữa với nguồn sử dụng IC nguồn
Bạn đưa con trỏ chuột vào sơ đồ để xem chú thích
Trường hợp: IC nguồn không chập nhưng nguồn không dao động,
không có điện áp đầu ra
Nguyên nhân thiệt hại:
Những trường hợp điện áp vào là 300VDC nhưng không có điện áp ra, thông thường IC nguồn không bị hư, nguyên nhân thường là do mất nguồn Vcc vào chân cấp nguồn 12V cho mạch dao động, chân này cần có điện áp từ 12V đến 15V.
IC so sánh bị hỏng làm mất điện áp chân số (4) => mất điện áp đầu ra
Một số ít trường hợp do hỏng IC.
Kiểm tra & Sửa chữa:
Kiểm tra điện áp của chân Vcc (3) của IC nguồn, nếu điện áp của chân này là Nếu có đèn báo nguồn nghĩa là nguồn đang hoạt động
=> Nếu không có đèn báo, bạn cần kiểm tra lại toàn bộ xem còn sống không.
Bất kỳ mục bị hư hỏng mà chưa được phát hiện.
=> Nếu lại hư IC và xì cầu chì thì bạn cần thay mới tất cả các linh kiện.
điều kiện của mạch phản hồi bộ so sánh.
Bệnh 2: Điện áp đầu ra thấp và tự kích, đèn báo nguồn nhấp nháy
Lý do :
Chập nguồn ở tải thường hoặc chập trên đường dây B1 đối với điện áp cao (do ngắn mạch công suất đường dây).
Lỗi mạch phản hồi ăn mòn
Phân tích:
Khi nguồn có hiệu điện thế ra chứng tỏ rằng
+ Có nguồn một chiều 300V vào
+ IC dao động ký đang hoạt động
+ Nguồn đèn còn tốt
Điện áp ra thấp là biểu hiện của việc ngắn tải hoặc hồi tiếp quang quá mạnh hoặc quá yếu dẫn đến điện áp ra bị tự kích (có – mất – có – mất: gọi là tự kích).
Kiểm tra & Sửa chữa:
Với những phân tích trên, bạn nên kiểm tra kỹ các tải trọng:
– Kiểm tra dòng B1 xem có bị chập không?
– Kiểm tra dung lượng hiện tại xem có bị chập không?
– Kiểm tra các đường dẫn đầu ra nguồn khác
(Kiểm tra tải có thang đo x1Ω, que màu đỏ ở mass máy, que màu đen ở cực dương của tụ lọc đầu ra => nếu trở kháng cao thì trở kháng thấp (vài chục Ω hoặc ít hơn là ngắn))
Lưu ý: có đường dây cấp điện áp cho dây tóc với trở kháng rất thấp, bạn có thể tạm thời tháo đuôi đèn khi kiểm tra.
Nếu không phát hiện đoản tải => nguyên nhân là do mạch phản hồi quang có vấn đề.
IC so sánh 4 chân IC so sánh 6 chân
Bạn cần thử thay IC so quang và IC dò sai điện áp KA431 nếu sau khi kiểm tra các tải mà không thấy chập.
Nếu thấy ngắn mạch, bạn cần kiểm tra cuộn cao áp:
Kiểm tra áp suất cao:
Để thang đo 1KΩ hoặc 10KΩ đo giữa dây HV (đo từ núm cao áp) và máy Mass thì trở kháng phải vô cùng (kim không lên).
– Nếu kim đồng hồ lên một chút tức là điện áp cao được phát hiện bởi tụ ABL bên trong ổn áp.
– Nếu kim đồng hồ lên = 0Ω là tụ ABL bị chập ở hiệu điện thế cao.
>> Cả 2 trường hợp hư hỏng trên đều có thể sửa được tụ cao áp, bạn phải tháo cuộn cao áp ra và mang ra tiệm sửa chữa cao áp chuyên nghiệp để thay tụ ABL.
Lưu ý: Biến áp xung của bộ nguồn không bao giờ bị hỏng (trừ trường hợp đặc biệt như đường nước vào).
Biến áp xung trong cung cấp điện
Vì vậy trong những trường hợp chưa tìm ra bệnh thì đừng nghi ngờ.
làm hỏng biến áp xung, vì điều đó chỉ làm tốn thời gian của bạn.